Ngày 10 tháng 01 năm 2014, tại trụ sở cơ quan, tổ 40, khối phố Khái Tây 2, phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng,Viện Khoa học xã hội vùng Trung Bộ tổ chức Hội thảo Khoa học liên Viện lần thứ nhất với chủ đề “Các Viện Khoa học xã hội vùng liên kết, mở rộng hoạt động nghiên cứu khoa học”.
Tham dự và chủ trì Hội thảo có GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Ban chấp hành TW Đảng, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; TS. Bùi Đức Hùng, Viện trưởng Viện KHXH vùng Trung Bộ; PGS.TS. Bùi Văn Đạo, Viện trưởng Viện KHXH vùng Tây Nguyên; TS. Võ Công Nguyện, Viện trưởng Viện KHXH vùng Nam Bộ; PGS. TS. Bùi Quang Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển bền vững Vùng; TS. Trần Minh Đức, Phó trưởng đại diện Học viện KHXH Việt Nam tại Đà Nẵng; cùng các nhà khoa học là cán bộ nghiên cứu của các Viện vùng; đại diện các cơ quan, ban ngành quản lý nhà nước về mặt khoa học đóng trên địa bàn Thành phố Đà Nẵng…
Trong báo cáo đề dẫn, TS. Bùi Đức Hùng nhấn mạnh: Mỗi vùng miền của đất nước, tuy đều có định hướng phát triển chung, nhưng lại mang những nét đặc thù về tự nhiên, về dân cư, về kinh tế, văn hóa xã hội, đòi hỏi phải có những nghiên cứu khoa học phù hợp, tìm hiểu các chuỗi giá trị về vùng để có những đề xuất, giải pháp cho sự phát triển bền vững của vùng. Đó là nhiệm vụ, là trọng trách được giao của mỗi Viện nghiên cứu vùng. Bên cạnh đó, một lực lượng nghiên cứu trẻ đã qua đào tạo trong nước và nước ngoài được tuyển dụng về các viện ngày càng nhiều, là một nguồn nhân lực đầy tiềm năng, nhiều triển vọng. Các nhà khoa học trẻ được trang bị nhiều kiến thức mới, về phương pháp luận và cách tiếp cận mới từ các quốc gia khác nhau, nhưng còn thiếu kinh nghiệm nghiên cứu thực tế tại Việt Nam. Sát cánh bên các nhà khoa học trẻ là các cán bộ nghiên cứu có thâm niên, có bề dày kinh nghiệm trong công tác nghiên cứu, là những người được trang bị những phương pháp, cách tiếp cận nghiên cứu truyền thống, và đã tích lũy được nhiều kiến thức thực tế. Do vậy, Hội thảo Khoa học liên Viện giữa các viện NC vùng sẽ là diễn đàn để trao đổi, chia sẻ những kiến thức, phương pháp và cách tiếp cận nghiên cứu về vùng, được hiểu như là sự chuyển giao kinh nghiệm giữa các thế hệ các nhà khoa học; đó là tạo lập sân chơi cho các nhà khoa học trẻ học tập kinh nghiệm của các bậc tiền bối, phát huy năng lực sáng tạo của mình để đáp ứng kỳ vọng của hệ thống Viện vùng trong Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, đồng thời chính các nhà khoa học có thâm niên cũng tiếp cận được những phương pháp mới từ các cán bộ nghiên cứu trẻ; là nơi các nhà khoa học trình bày những vấn đề khó khăn, vướng mắc trong quá trình phát hiện, xử lý và giải quyết những vấn đề đặc thù của mỗi vùng, mong tìm thấy sự liên kết, sự chung tay, đóng góp trí tuệ, sáng kiến của tất cả các nhà khoa học.
Hội thảo Hội thảo Khoa học liên Viện lần thứ nhất được tổ chức với các mục tiêu sau:
- Tạo cơ hội trao đổi kinh nghiệm nghiên cứu vùng, đồng thời thúc đẩy khả năng liên kết giữa khối các Viện có cùng chức năng tập trung nghiên cứu các vấn đề xã hội, nhân văn của Vùng.
- Vì mục tiêu nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học và tạo ra được những sản phẩm khoa học có giá trị cả về lý luận và thực tiễn, khả năng ứng dụng cao.
- Vì mục tiêu thúc đẩy sự phát triển của mỗi Viện nghiên cứu vùng trong giai đoạn sắp tới.
Có 06 tham luận được trình bày tại Hội thảo, đó là: “Một số định hướng nghiên cứu cơ bản của Viện KHXH vùng Tây Nguyên trong bối cảnh phát triển bền vững hiện nay và giải pháp thực hiện” (PGS.TS. Bùi Văn Đạo, Viện trưởng, Viện KHXH vùng Tây Nguyên); “Sử dụng lý thuyết sinh thái nhân văn và mô hình cấu trúc – chức năng như một tiếp cận hiệu quả trong nghiên cứu phát triển vùng” (PGS.TS. Nguyễn Ngọc Khánh, ThS. Nguyễn Hồng Anh, Viện KHXH vùng Trung Bộ); “Về cư dân và văn hóa các tộc người thiểu số ở miền núi Đông Nam Bộ - Nam Tây Nguyên” (TS. Võ Công Nguyện, Viện trưởng, Viện KHXH vùng Nam Bộ); “Một số vấn đề cơ bản về kinh tế nông nghiệp của vùng Tây Nguyên trong phát triển bền vững” (TS. Nguyễn Duy Thụy, Phó Viện trưởng, Viện KHXH vùng Tây Nguyên); “Đi tìm con đường phát triển nông thôn: Từ Nam Bộ nghĩ về Trung Bộ” (PGS.TS. Trần Hữu Quang, Viện KHXH vùng Nam Bộ); “Viện Khoa học xã hội vùng Trung Bộ: Những vấn đề đặt ra trong bối cảnh mới” (TS. Mai Thanh Sơn,Viện KHXH vùng Trung Bộ).
Các nội dung chủ yếu được đề cập tại Hội thảo, bao gồm:
Thứ nhất, trao đổi kinh nghiệm, phương pháp và cách tiếp cận trong nghiên cứu về vùng;
Thứ hai, những vấn đề cấp bách và đang bỏ ngỏ hiện nay thuộc các lĩnh vực nghiên cứu (Địa lý - Môi trường; Kinh tế; Chính trị - Xã hội; Văn hóa; Nhân học, dân tộc học) của các Viện vùng;
Thứ ba, các nội dung cần tập trung nghiên cứu trong giai đoạn tới thuộc các lĩnh vực nghiên cứu (Địa lý môi trường; Kinh tế; Chính trị xã hội; Văn hóa; Nhân học, dân tộc học) của các Viện vùng;
Thứ tư, đề xuất về hợp tác, liên kết mở rộng nghiên cứu khoa học và đào tạo về các lĩnh vực trong nghiên cứu về vùng.
Phát biểu kết thúc Hội thảo, GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng chỉ rõ: Hội thảo liên Viện cần tập trung nghiên cứu làm rõ các vấn đề trọng tâm theo từng vùng; cố gắng phát huy tìm kiếm những vấn đề mới, nổi cộm của từng vùng; với mỗi vấn đề nghiên cứu có thể mời thêm các viện nghiên cứu chuyên ngành trực thuộc Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam hoặc các đơn vị nghiên cứu tại các vùng tham gia tùy theo chủ đề của Hội thảo từng năm. GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng cũng giao nhiệm vụ cho Viện trưởng Viện KHXH Tây Nguyên đăng cai tổ chức Hội thảo Khoa học liên Viện lần thứ hai (dự kiến vào tháng 8/2014) tại Thành phố Buôn Ma Thuột.
Với tinh thần làm việc nghiêm túc, Hội thảo liên Viện lần thứ nhất đã kết thúc thành công và thu được nhiều ý kiến đóng góp sôi nổi và hiệu quả, mở ra một hướng mới trong hợp tác, liên kết mở rộng nghiên cứu khoa học và đào tạo về các lĩnh vực trong nghiên cứu về vùng./.
TS. Trần Thị Thu Hiền
Một số hình ảnh tại Hội thảo:
